Auschwitz Memorial; photo: Documentation and Cultural Centre of German Sinti and Roma.
2 August 2019
Thorbjørn Jagland
Sekretarz Generalny Rady Europy
Patronat nad 75. rocznicą 2 sierpnia 1944 – Europejskim Dniem Pamięci o Holokauście dla Sinti i Romów 2019
Obóz zagłady tu w Auschwitz-Birkenau jest świadectwem morderstwa milionów niewinych ludzi: Żydów, homoseksualistów, niepełnosprawnych oraz mniejszości, których za cel obrali sobie naziści i ich sojusznicy. 2 sierpnia wspominamy w szczególności setki tysięcy Sinti i Romów, mężczyzn, kobiet i dzieci, którym życie zostało odebrane w tak okrutny sposób i w jakże strasznych okolicznościach. Tysiące z tych społeczności zostało wymordowanych dokładnie siedemdziesiąt pięć lat temu tu na tym miejscu w tak zwanym „obozie cygańskim”.
Był to okrutny kamień milowy naszej historii. Jedank przez długi okres czasu w Europie nie zajmowano się Holokaustem Romów. To był ogromny błąd. Musimy pamiętać.
Czynimy tak, aby oddać cześć ofiarom, pomni pokoleń, które zostały utracone, a także ich znaczącego wkładu w historię Europy.
Pamiętamy także, ponieważ naszym obowiązkiem jest zapewnić, że nic podobnego już nigdy się nie powtórzy. Dzisiaj, w niektórych częściach Europy, skrajne ruchy i partie zyskują na sile. Antyromska mowa nienawiści jest szeroko rozpowszechniona, wkradając się niejednokrotnie do głównego nurtu dyskusji publicznej, podsycając postawy prowadzące do zbrodni z nienawiści.
To nie może umknąć naszej uwadze. Wręcz przeciwnie, musimy czerpać z lekcji historii i wdrażać tą naukę do teraźniejszości, aby zagwarantować lepszą przyszłość. To właśnie z tego powodu, Rada Europy włączyła walkę na rzecz społecznej inkluzji Romów do swojej agendy politycznej.
Lecz tu nie chodzi wyłącznie o działania instytucjonalne. Każdy z nas ma obowiązek, aby się informować i walczyć przeciwko wykluczeniu innych, aby bronić praw człowieka oraz demokracji. Musimy traktować siebie nawzajem na równi, jako tych, których prawa i godność są wartością nadrzędną. Musimy być przygotowani na to, aby adekwatnie reagować na każde działanie i każde słowo motywowane uprzedzeniami, które dostrzeżemy wokół nas, każdego dnia każdego roku.
Przemówienia z okazji Europejskiego Dnia Pamięci o Holokauście Sinti i Romów

Romani Rose
Przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów

Katarina Barley
Vice President of the European Parliament

Helena Dalli
Komisarz ds. Równości Unii Europejskiej

Mehmet Daimagüler
Dr. Mehmet Daimagüler, Antigypsyism Commissioner of the Federal Government

Roberta Metsola
Roberta Metsola, President of the European Parliament

Claudia Roth
Vice President of the German Bundestag

Paul Blokhuis
Dutch State Secretary Paul Blokhuis

Chris J. Lazaris
Amb. Chris J. Lazaris, IHRA Chairman

Fernand des Varennes
UN Special Rapporteur UN minorities

Anna-Nicole Heinrich
President of the Synod of the Evangelical Church in Germany (EKD)