Requiem vaś o Auschwitz

Filharmonìko orkèstra e rromenqi aj sintenqi

I Filharmonìko orkèstra e rromenqi aj sintenqi vazdisàili k-o 2002 vaś te baśavel muzikàlo kotora darriněnça k-i kultùra e rromenqi aj e sintenqi aj te lel sàma pal-o muzikàlo barvalipe e rromenqo aj e sintenqo. I orkèstra si kerdi rromença aj sintença muzikànta siklarde profesional , save si angaźome pherdo-vaxt and-e Evropaqe òpere aj orkèstre. Laqo dirigènti si o Riccardo M Sahiti. I res e Filharmonikane rromenqe aj sintenqe orkestraqi si te sikavel aj te rakhel o muzikàlo barvalipe e rromenqo aj sintenqo lenqe śeleberśenqe tradiciaça aj lenqe bute influencença p-i klasìko muzìka. On keren koncèrte savenqe progràme si len ande lenθeorkestràlo butasave dikaren i stilistìko influènca e rromane musikaqe. Maj but, e berśença but kontemporàro kompozìcie inklistle sar buta kaj sas mangle, save ʒanipnaça len rromane influènce aj keren kompozìcia lença.

O rromano muzikànti Riccardo M Sahiti siklilo dirèkcia/ssiklaripe muzikaqo e profesoreça studied Stanko Sepic k-i Fakultèta e muzikalone artenqi and-o Beograd. Ov gelo maj dur pesqe studiença aj kerda Dirèkcia e Operaqi aj simfonìko k-o Konservatòri e Moskvaqo P.I. Tchaikovsky tal o Yuri Ivanovic Simonov aj k-i Akadèmia e Muzikaqi aj e Artenqi and-o Frankfurt am Main tal o Prof. Jiri Starek. Ov lia kotor k-o konferènce kerde kotar Jorma Panula aj Peter Eotvos. Sar dirigènti ov xuterda eksperiènca and-i Orkèstra Simfoniaqi k-o Radio Beograd aj i Simfonìko Orkèstra Savarija Szombathely and-i Hungària. Sas vi anglal o orkèstre sar e Beogradosqi Filharmonìko Orkèstra aj i Sileziano Filharmonìko and-o Katowice. Kotar o berś 2002 o Riccardo M Sahiti sas artistìko direktòri aj dirigènti e Filharmonikaqo e rromenqi aj sintenqi. K-o 2016 ov xuterda i Federàlo Truśul e Meritaqo kotar o Federàlo Germaniaqo Presidènti Joachim Gauck vaś lesqi buti e rromenqe aj sintenqe Filharmonikaça.

I orkèstra sikavdili ande jekh sèria maśkarthemutne koncertenqi sar k-o Festivàli Beethoven and-o Bonn, o Festivàli Menuhin Gstaad aj Heidelberger Frühling. O koncèrta ande la and-e vasne khera sar Nieuwe Kerk Amsterdam, Rudolfinum Prague, Philharmonic Berlin, Alter Oper Frankfurt, Staatstheater Wiesbaden aj Dresdner Frauenkirche. And-o 2015, o evroputno kulturàlo kanàli „Arte” dia jekh dokumentàri po but sar 50 minùte pal i Filharmonìka e rromenqi aj e sintenqi aj pal-o dirigènti Riccardo M Sahiti.

Roger Moreno-Rathgeb: « Requiem vaś o Auschwitz »

O sìnto Helveto-Holandèzo kompozitòri, muzikànti aj laćharno Roger Moreno-Rathgeb dedikuinda pesqo « Requiem vaś o Auschwitz » sa e viktimenqe e nacional-socialistone regimesqe. Akaja kompozìcia sas kerdi tal i imprèsia lesqe personalone visitaqi k-o purano kàmpi e koncentraciaqo k-o Auschwitz. „Aba, sar diom and-i zòna e Auschwitzesqi, i angluni tèma e Requiemesqi vazdisàili me godate” serel o kompozitòri i kreàcia jekhe oraqe butaqi, savi sikavdol atòska sar jekh eksprèsia lesqe ʒenutne «Auschwitsesqe traumaqi » aj i blokàźa e lekhavnesqi savi naj te nakhel lesqebut berśa. O „Requiem vaś o Auschwitz” labarel o modèli e tekstesqo kotar o Latin Requiem Mass aj baśa ande jekh ekspresìvo muzikàlo ćhib partikularone stilistikone vurmença and-i tradìcia e muzikaqi k-o rroma aj o sìnte. Pala lesqi premièra k-i Holànda, akava Requiem baśandilo ande but bare fòrura e Evropaqe sar Krakow, Pràxa, Berlin, Budapèśta, Frankfurt, Dresden aj Wiesbaden.