Fot.: Jaroslaw Praszkiewicz
Dzieci
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
Do Zigeunerfamilienlager deportowano ogółem ok. 9,5 tysiąca dzieci poniżej 15. roku życia, co stanowiło niemal połowę romskich ofiar Auschwitz. W samym Zigeunerfamilienlager urodziło się 371 dzieci, z których zmarło 323, w tym połowa nie przeżyła pierwszych 40 dni.
Najpierw umierały dzieci. Dzień i noc z płaczem wołały o chleb. (…) Także dzieci, które w Birkenau przychodziły na świat, nie żyły długo. W przypadku noworodków esesmani troszczyli się jedynie o to, by je zgodnie z regulaminem wytatuować. Większość z nich zmarła kilka dni po urodzeniu.
Relacja Elizabeth Guttenberger, romskiej więźniarki Zigeunerfamilienlager. Księga Pamięci. Cyganie w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, München–London–New York–Paris 1993, t. 2, 1499-1500.
Szpitalny barak dla dzieci
Były tam dzieci od najmłodszych niemowląt do 16 lat, wszystkie razem. Panowała tam szkarlatyna, gangrena, rak, choroby weneryczne (…), gruźlica, tyfus, koklusz, dyfteryt, odra, wszystkie choroby razem. (…) Było to straszne. Cała atmosfera tego bloku to był nieustanny płacz dzieci. (…) Dzieci dostawały bardzo małe ilości pożywienia, a i tak część była rozkradana przez różne okrutne osoby (…) oraz więźniów funkcyjnych. Umieralność dzieci była ogromna – codziennie 10–15 dzieci. Z jednej strony bloku szpitalnego przybiegały matki i płakały, bo wiedziały, że już nie zobaczą swoich dzieci. Po drugiej stronie bloku matki szukały już swoich dzieci pomiędzy zmarłymi.
Relacja więźnia Františka Janoucha, pełniącego funkcję lekarza w Zigeunerfamilienlager. APMA-B. Zespół Oświadczenia, t. 76, 192-195.
Dzieci z sierocińców
W maju 1944 roku 35 romskich i sintowskich sierot zostało deportowanych do Auschwitz-Birkenau z Sierocińca św. Józefa w Mulfingen, prowadzonego przez zakonnice. Kościół nie zaprotestował przeciw deportacji dzieci ani nie próbował ich ratować. Niektóre z nich były później ofiarami eksperymentów medycznych dokonywanych w Auschwitz przez lekarzy SS. Tylko troje z 35 dzieci ocalało. Do Zigeunerfamilienlager przywożono też dzieci z innych sierocińców, a także te odebrane rodzinom zastępczym.
Dzieci cygańskie, czasami w powijakach, przywoziły do KL Auschwitz pielęgniarki NSV (Narodowosocjalistyczna Ludowa Opieka Społeczna). Niektóre z nich z płaczem oddawały dzieci, były widocznie do nich przywiązane. Dzieci te raczej nie gazowano, lecz kierowano do obozu cygańskiego w Birkenau. Do naszych pomieszczeń przynoszono je w celu spisania personaliów, podawanych przez osoby towarzyszące. Przypuszczam, że część tych dzieci pochodziła z różnych domów dziecka.
Relacja więźnia Kazimierza Smolenia, pełniącego w obozie funkcję pisarza. APMA-B. Zespół Oświadczenia, t. 76, 186.
Sinti i Romowie w Auschwitz
![Memoria 10/July 2018](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/Kachel_Cover.jpg)
The last stage of the functioning of the ‘Zigeunerlager’ in the Birkenau Camp
Recent research by historians of the Auschwitz Museum
![](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/Titel-scaled.jpg)
Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz
Przewodnik dla odwiedzających
![Photo of KL Auschwitz taken by Jaroslaw Praszkiewicz](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/IMG_3242-scaled.jpg)
Geneza i przebieg nazistowskich prześladowań Romów i Sinti
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
![Sign of Block 11; photo taken by Jaroslaw Praszkiewicz.](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/4U2A1372-scaled.jpg)
Blok nr 11
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
![Photo of flower in front of barbed wire fence taken in Auschwitz-Birkenau by Jaroslaw Praszkiewicz.](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/4U2A7319-scaled.jpg)
Ucieczki
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
![Photo of snow-covered rails of Auschwitz-Birkenau taken by Jaroslaw Praszkiewicz.](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/IMG_2715o-scaled.jpg)
"Zigeunerfamilienlager" („cygański obóz rodzinny”)
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
![The barracks of quarantine in KL Auschwitz II-Birkenau; photo taken by Jaroslaw Praszkiewicz.](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/4U2A9423-scaled.jpg)
Przybycie do "Zigeunerfamilienlager"
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
![Photo of barracks taken by Jaroslaw Praszkiewicz.](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/4U2A9543-scaled.jpg)
Życie więźniów
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
![Photo of KL Auschwitz II-Birkenau taken by Jaroslaw Praszkiewicz.](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/4U2A6018-scaled.jpg)
Dzieci
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"
![Photo of KL Auschwitz II-Birkenau taken by Jaroslaw Praszkiewicz.](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/09/4U2A4393-scaled.jpg)
Dr Mengele i eksperymenty na ludziach
"Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz"