Demonstracja przed siedzibą Federalnego Departamentu Śledczego w styczniu 1983 r.; na pierwszym planie: Ranko Brantner, Anton Franz, Romani Rose; fot.: Documentation and Cultural Centre of German Sinti and Roma.

Protesty przeciwko specjalnej rejestracji przez policję

Niepowodzenie próby uświadomienia Niemcom faktów dokonanego na Sinti i Romach ludobójstwa miało swoje konsekwencje: jego nazistowscy sprawcy – zwłaszcza służący w szeregach policji – nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności. Rasizm w stosunku do Sinti i Romów pozostawał w Niemczech wciąż wszechobecny nawet kilka dekad po zakończeniu wojny. Ustanowione jeszcze w okresie Cesarstwa Niemieckiego specjalne rejestry Sinti i Romów były prowadzone po 1945 r. przez biura ds. „ludów koczowniczych” (Landfahrerstellen) w nowo utworzonych regionalnych departamentach śledczych. Pod koniec lat sześćdziesiątych XX w. Federalny Departament Śledczy opublikował wytyczne, w których usprawiedliwiono kontynuację prowadzenia specjalnych rejestrów Sinti i Romów przy użyciu nazistowskiego żargonu. Prasa kryminalna, informacje na temat osób poszukiwanych lub zaginionych oraz artykuły prasowe charakteryzowały się uprzedzeniami wobec ludności romskiej.

W czerwcu 1982 r. na posiedzeniu Konferencji Ministrów Spraw Wewnętrznych zdecydowano o kontynuacji prowadzenia specjalnego rejestru mniejszości przez wydziały śledcze. Rejestry te były oznaczone skrótem „ZN” (od „Zigeunername”, czyli „nazwisko cygańskie”). W odpowiedzi na tę decyzję w styczniu 1983 r. w dniu 50. rocznicy przejęcia władzy przez nazistów przed Federalnym Departamentem Śledczym odbył się wiec zorganizowany przez przedstawicieli Sinti i Romów. Uczestniczyło w nim 250 osób z całych Niemiec, wśród nich ocalali więźniowie obozów koncentracyjnych. W reakcji na to wydarzenie Minister Spraw Wewnętrznych i szef Federalnego Departamentu Śledczego obiecali natychmiastową likwidację specjalnego rejestru „ZN”. Tymczasem policja uchyliła się od wypełnienia tego zobowiązania, zmieniając jedynie skrót w nazwie pola danych z „ZN” na „HWAO” (od zwrotu „Häufig Wechselnder Aufenthaltsort”, czyli „częsta zmiana miejsca zamieszkania”). Nawet dziś znane są przypadki prowadzenia takiego specjalnego rejestru przez policję.

Strona internetowa stworzona przez

Strona internetowa wspierana przez

pod patronatem Parlamentu Europejskjego

Co-funded by the European Union and Co-funded and implemented by the Council of Europe

We współpracy z