Ostatnia część stałej wystawy w Heidelbergu. Wystawa kończy się w przejściu z umieszczonymi na ścianie nazwiskami ponad 21.000 Sinti i Romów deportowanymi do Auschwitz-Birkenau, gdzie prawie wszyscy z nich zostali zamordowani; fot.: Documentation and Cultural Centre of German Sinti and Roma.
Pierwsza na świecie stała wystawa poświęcona dokonanej przez nazistów zagładzie Sinti i Romów
Już w 1980 r. ruch na rzecz praw obywatelskich Sinti i Romów w Niemczech wezwał do utworzenia Centrum Dokumentacji i Kultury, które miało być symbolem nowej samoświadomości tej mniejszości, oraz do udokumentowania ludobójstwa, którego dopuścili się naziści na Sinti i Romach. Fundamentalna zmiana sposobu postrzegania ludobójstwa Sinti i Romów nastąpiła dopiero po oficjalnym otwarciu Centrum Dokumentacji i Kultury niemieckich Sinti oraz Romów w marcu 1997 r. Zainaugurowano wtedy też wystawę stałą poświęconą Holokaustowi Sinti i Romów. Tego dnia po raz pierwszy opinia publiczna poznała skalę ludobójstwa popełnionego na Sinti i Romach. W wydarzeniu wzięło udział ponad 700 gości krajowych i zagranicznych.
2 sierpnia 2001 r. w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau pod patronatem Centrum Dokumentacji otwarto wystawę stałą poświęconą nazistowskiemu ludobójstwu Sinti i Romów. Każdego roku odwiedza ją kilka milionów osób. Przedstawiciele Centralnej Rady w Heidelbergu zostali również powołani do komitetów doradzających miejscom pamięci oraz wspierających je koncepcyjnie i merytorycznie. Dzięki bliskiej współpracy wielu osób ludobójstwo Sinti i Romów jest obecnie dobrze udokumentowane oraz prezentowane na wielu wystawach w miejscach pamięci.
![](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/Demontration-Heidelberg-1973.jpg)
Początki działalności na rzecz praw obywatelskich niemieckich Sinti i Romów
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/bb_79_008-scaled-e1595255593541.jpg)
Pierwsza publiczna kampania na rzecz praw obywatelskich i przeciwko rasizmowi
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/Hungerstreik-1980-scaled.jpg)
Strajk głodowy w byłym obozie koncentracyjnym w Dachau
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![Removal of the “Nazi race files” to the Federal Archive in Koblenz, following the occupation of the Tübingen University archive in September 1981; in the foreground, Holocaust survivor Jakob Bamberger](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/5_0_buergerrechtsarbeit003-scaled.jpg)
Poszukiwanie nazistowskich akt identyfikacji rasowej
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![Recognition of the Nazi genocide of the Sinti and Roma by Federal Chancellor Helmut Schmidt, March 1982; pictured, from the left, inter alia: Romani Rose, Josef Kwiek, Anton Franz, Egon Siebert; Secretary of State to the Federal Minister of the Interior, Andreas von Schoeler, alongside Chancellor Helmut Schmidt](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/6_0_Schmidt-scaled.jpg)
Uznanie nazistowskiego ludobójstwa Sinti i Romów
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![The demonstration outside the Federal Criminal Investigation Department in January 1983; in the foreground Ranko Brantner, Anton Franz, Romani Rose](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/141-1983_BKAWiesbaden-scaled.jpg)
Protesty przeciwko specjalnej rejestracji przez policję
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![Commemmorative event with a delegation of 50 Holocaust survivors in front of the Brandenburg Gate to mark the 50th anniversary of the Nazi decree of “extermination through labour”, September 1992](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/9_2_Demo-50.-Jahrestag-Zwangsarbeit-klein.png)
Brak adekwatnych odszkodowań dla Romów i Sinti prześladowanych przez reżim hitlerowski
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![The first commemorative visit of the Central Council to Auschwitz, October 1985](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/11_0_Zentralrat-772-6-scaled.jpg)
Upamiętnienie w obozie Auschwitz
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![The last part of the permanent exhibition in Heidelberg. The tour ends on a walkway with a wall displaying the names of the more than 21.000 Sinti and Roma who were deported to Auschwitz-Birkenau, where almost all of them were murdered](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/DokZ-17-scaled.jpg)
Pierwsza na świecie stała wystawa poświęcona dokonanej przez nazistów zagładzie Sinti i Romów
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"
![The lawyers Arnold Roßberg and Uli Roeder, representatives of the accessory prosecution in the König trial, in front of a model of the Auschwitz-Birkenau concentration camp](https://www.roma-sinti-holocaust-memorial-day.eu/wp-content/uploads/2020/07/KönigProzess2.jpg)
Łaskawe traktowanie morderców – sądy pochylają się nad nazistowskimi zbrodniami
Wystawa "Długa droga do uznania zagłady Sinti i Romów"