2 August 2020
Roman Kwiatkowski
Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce
Przemówienie z okazji obchodów 2 sierpnia 2020 r., Dnia Pamięci o Holokauście Sinti i Romów
Ladies and Gentlemen,
Za każdym razem, gdy spotykamy się w Auschwitz Birkeanu , by czcić ofiary zagłady Romów, myślimy o pamięci i przeszłości. Ale słowa, które wypowiadamy, coraz częściej dotyczą teraźniejszości i przyszłości.
Szanowni Państwo, Martin Luther King w jednej ze swych mów rzekł: „Tylko gdy jest wystarczająco ciemno, możesz zobaczyć gwiazdy”. Noc nazistowskiego rasizmu, którego niewinnymi ofiarami padli nasi bracia i siostry, każe nam z obawą i troską patrzeć na dzisiejszą rzeczywistość. Plemienny nacjonalizm jest obecny wokół nas. Tak, jakby tragiczna lekcja historii nigdy się nie wydarzyła. Najgorszą rzeczą, jaka może się w tej sytuacji wydarzyć jest obojętność. Lekceważenie nawet drobnych przejawów dyskryminacji prowadzi do ich nasilenia.
Szanowni Pańswto, Od 75 lat nasza część Europy nie zaznała wojny. Ale historia uczy nas, że faszyzm - mimo, że kojarzy się z wojną - władzę zdobywa w czasie pokoju. Tego zagrożenia nie wolno ani przeceniać, ani lekceważyć, ani być wobec niego obojętnym.
Jesteśmy to winni nie tylko ofiarom tej nieludzkiej ideologii, których pamięć dziś czcimy. Jesteśmy to winni naszym dzieciom, i ich dzieciom, aby ich świat był inny, lepszy, niż świat naszych ojców.
