Europejska Nagroda Praw Obywatelskich Sinti i Romów

Europejska Nagroda Praw Obywatelskich Sinti i Romów została ufundowana w listopadzie 2007 r., w 10. rocznicę utworzenia Centrum Dokumentacji i Kultury Niemieckich Sinti i Romów. Ze względu na niezwykle poważne naruszenia praw człowieka Sinti i Romów w wielu państwach europejskich, zwłaszcza Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej, nagroda ta ma za zadanie wspieranie ochrony praw obywatelskich oraz równości szans Sinti i Romów w ich krajach pochodzenia. Nagroda ma na celu zachęcanie polityków i obywateli do walki o równe traktowanie Sinti i Romów oraz do wspierania ich uczestnictwa we wszystkich dziedzinach życia publicznego.

Po raz pierwszy przyznano ją w grudniu 2008 r. byłemu ministrowi spraw zagranicznych Polski Władysławowi Bartoszewskiemu. Pod wpływem własnych doświadczeń z nazistowską machiną zagłady po zakończeniu II wojny światowej Władysław Bartoszewski zaangażował się w ochronę praw człowieka i walkę z rasizmem. Od początku w swoich pismach, licznych wystąpieniach publicznych oraz działaniach wielokrotnie dawał do zrozumienia, że ofiarami celowej eksterminacji byli zarówno Żydzi, jak i Sinti i Romowie. Ocalali z zagłady Sinti i Romowie oraz ich potomkowie mogli zawsze liczyć na jego wsparcie w wielu politycznych konfliktach.

Od tego czasu nagroda jest przyznawana co dwa lata tym osobom, grupom oraz instytucjom – przede wszystkim reprezentującym większościową część społeczeństwa – które wywiązując się ze swojej historycznej odpowiedzialności, mają duży wkład w poprawę sytuacji Sinti i Romów z punktu widzenia praw człowieka. Dotychczasowymi laureatami byli: była przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Simone Veil, były Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Thomas Hammarberg, a także prezes Towarzystwa na rzecz Ludów Prześladowanych Tilman Zülch, organizacja broniąca praw człowieka Amnesty International oraz były prezydent Słowacji Andrej Kiska.