Miejsce upamiętnienia europejskich Sinti i Romów zamordowanych przez nazistowski reżim

Centralnej Radzie Niemieckich Sinti i Romów nie udało się zrealizować inicjatywy budowy wspólnego pomnika dla wszystkich ofiar nazistowskiego ludobójstwa. Pod koniec 1992 r. polityczni przedstawiciele Sinti i Romów oraz Żydów w Niemczech uzgodnili, że w Berlinie powinny powstać oddzielne miejsca upamiętnienia Sinti i Romów oraz Żydów.

W 1994 r. berliński Senat zaproponował, aby pomnik powstał w dzielnicy Tiergarten między budynkiem Reichstagu a Bramą Brandenburską. Jednak z powodu politycznych nieporozumień budowa opóźniła się o kilka lat. Dzięki konsekwentnemu zaangażowaniu Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów udało się ostatecznie odsłonić pomnik w październiku 2012 r., 20 lat po uzyskaniu politycznej zgody rządu federalnego. Uroczystość odbyła się zudziałem kanclerz Angeli Merkel i prezydenta Joachima Gaucka. Pomnik zaprojektował światowej sławy artysta Dani Karavan. Inskrypcją na pomniku jest wiersz „Auschwitz” autorstwa wywodzącego się z romskiej mniejszości Santino Spinelliego. Centralnym punktem pomnika jest okrągłe „jezioro pamięci”, pośrodku którego znajduje się granitowy kamień, na którym codziennie układany jest świeżo ścięty kwiat. Na tablicach zamieszczono również informacje o marginalizacji i masowych mordach członków tej społeczności w okresie nazistowskiego terroru.

Pomnik jest upamiętnieniem ludobójstwa Sinti i Romów oraz spóźnionym hołdem dla tych nielicznych, którzy przetrwali Holokaust. Jednocześnie stanowi on symboliczną deklarację uznania szczególnego historycznego zobowiązania polityków i społeczeństwa w stosunku do 12 milionów Sinti i Romów żyjących dzisiaj w Europie.